نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی روانشناسی کودکان استثنایی دانشگاه خوارزمی

2 دانشجوی دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی دانشگاه الزهرا

چکیده

کودکان اتیستیک، از نوعی اختلال نافذ رشدی رنج می برندکه نمود آن، آسیب شدید در تعامل اجتماعی و مهارت‌های برقراری ارتباطو نیز وجود رفتارها، علایق و فعالیت‌های کلیشه‌ای است. تلاش این پژوهش، پی گیری امکاناتی فراتر از  برنامه های مرسوم و تاثیرگذار بر آموزش مهارت­های اجتماعی به این کودکان است. در انجام این پژوهش ابتدا این برنامه و تالیفات مبتنی بر آن در پاسخگویی به سبک‌های یادگیری و گره‌گاه‌های یادگیری کودکان اتیستیک و همچنین پژوهش‌های انجام شده در کارایی برنامه مزبور در آموزش کودکان دیگر نیز مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. در مرحله بعد، از میان کودکان اتیستیک ساکن استان البرز، گروهی که خود و والدینشان، داوطلب شرکت در این پژوهش بودند، در دو گروه گواه و آزمایش و شرکت در انجام پیش آزمون، برخورداری از آموزش‌های مبتنی بر برنامه ریزی­چند­بعدی و بسته یادگیری چندرسانه‌ای و انجام پس آزمون همراه شدند. تحلیل نتایج، تاثیر معنادار این برنامه و آموزش‌های مبتنی بر آن را بر بهبود ارتباطات کلامی و مهارت‌های اجتماعی کودکان اوتیستیک و هم­چنین کاهش رفتارهای کلیشه­ای آن‌ها نشان داد . پیشنهاد برآمده از این پژوهش این است کهبا توجه به تفاوت معنی­دار بین گروه­های آزمایش و کنترل، آموزش‌های مبتنی برنامه ریزی چندبعدی و بسته‌های یادگیری آن در کنار سایر برنامه‌های هفتگی دانش­آموزان اتیستیک مورد استفاده قرار گیرد.

تازه های تحقیق

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Multi-dimensional Planning in Verbal behavior, Stereotypes Activities and Social Skills Autistic Children

نویسندگان [English]

  • Bagher Hasanvand 1
  • Saba Hasanvandi 2

1 Instructor of Psychology and Education of Exceptional Children, Kharazmi University

2 Ph.D. Candidate in Educational Psychology, Alzahra University, Faculty of Psychology and Educational Sciences

چکیده [English]

Autistic children suffer from some kind of developmental pervasive disorders that it is present intensively in social interactions and communication skills, some behavior, interests and stereotypical activities. The aim of this research is to follow the conditions beyond accustomed and effective programs in children’s social skills. First, related publications to autistic children and other studies related to other children were investigated. After this step, from all of autistic children in Alborz, Iran, autistic children and their parents who were volunteer for participating in this study were selected and assigned in experimental and control groups randomly. Pre-test was conducted for two groups. After the experimental group received training based on multi-dimensional planning and multimedia package, then post-test was conducted. Results showed, these interventions had significant effects in autistic children’s verbal communications, stereotypical activities and social skills. Therefore, these interventions can be performed along other weekly programs of autistic children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multi-dimensional planning
  • social skills
  • Autism
  • Communication
  • Stereotypical behaviors
  • learning package
آناستازی، آن. (1371). روان آزمایی، ترجمه محمد تقی براهنی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ص، 304.
انجمن روان پزشکی آمریکا. (2013). متن تجدید نظر شده اختلال‌های روانی. www.DSM-5 .org. دسترسی(9/4/1392).
انجمن روانپزشکی آمریکا. (1381). متن تجدیدنظرشده راهنمای تشخیصی وآماری اختلال‌های روانی. ترجمه محمدرضا نیکخو و آوادیسیانس(2000). تهران: انتشارات دانژه.
بازرگان، سیمین .( 1387). مقدمه‌ای بر برنامه ریزی چند بعدی، ماتریس زندگی. انتشارات مدرسه.
بازرگان، سیمین. (1387). بسته یادگیری زمین ما و آنچه در آن است. سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش و پرورش، انتشارات مدرسه.
خوشابی و همکاران، (1383). کاربرد رفتاردرمانى Lovaas روی کودکان مبتلا به اتیسم و آسپرگر. اولین همایش بین المللی روان پزشکی کودک و نوجوان، تهران، مرکز ملى تحقیقات علوم پزشکى کشور.
گلابی و همکاران. (1390). بررسی شاخص‌های روا نسنجی آزمون تشخیصیاوتیسم (Garz)، مجموعه مقالات مجله پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، سال اول، (1)، پاییز و زمستان.1390. ص، 141.
دلاور، علی. (1387). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. انتشارات ویرایش، چاپ 26.
دیانی، نسیم. (1390). بررسی تاثیر  فعالیت‌های کاردستی و نقاشی بر اساس مدل برنامه‌ریزی چند بعدی بر کاهش اضطراب کودکان 4 تا 6 ساله شیرخوارگاه آمنه. پایان نامه کارشناسی ارشد، علامه طباطبایی، تهران.
سیدی، طاهره. (1382). کاربردقصه گویی دردرمان مشکلات رفتاری- عاطفی، پرخاشگری فصلنامه تعلیم و تربیت استثنایی، 23، ص، 43-35 .
گلابی و همکاران، تأثیر مداخله درمانی به روش ABA))، بردرمان کودکان دچار اوتیسم. فصل‌نامه پژوهشی کودکان استثنایی، سال پنجم، شماره 1. بهار 1384.ص2.
نیکنام، سیران. (1391). بررسی، برنامه‌ریزی چند بعدی بر پرخاشگری، کودکان 5تا6 شهر کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران، علامه طباطبایی.
یوسفی، سواره.(1390). بررسی تاثیر برنامه ریزی چند بعدیبرمیزان رشد هماهنگی دیداری _حرکتی کودکان دوره آمادگی 6-5 ساله در شهرستان کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران، علامه طباطبایی.
کمالوندی، ولی الله. (1389). تاثیر آموزش و پرورش پیش دبستانی بر مبنای برنامه‌ریزی چندبعدی بر خلاقیت کودکان پیش دبستانی شهر تهران در سال تحصیلی 88-89. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
صفری، سجاد. (1391). تاثیر آموزش و پرورش پیش دبستانی بر مبنای برنامه ریزی چندبعدی بر مهارت های اجتماعی کودکان  پیش دبستانی شهر کرج در سال تحصیلی 1390-91. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual for mental disorders (5thed, text revision.). Washington, Dc: Author.
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual for mental disorders (4thed, text revision.). Washington, Dc: Author.
American Psychiatric Association. (1994). Diagnostic and statistical manual for mental disorders (4thed.). Washington, Dc: Author.
Autism Northern Ireland. (2008). http:// www. autismni. org/ [retrieved in 2009, 21st 7].
Bristol, M. m. Cohen, D. J. Costello, E. J. Denckia, m. Eckberg, T. J. kallen, R. (1996). State of the science in autism: Repot to the National Institutes of health. Journal of Autism and Developmental Disorders, 26, 121-154.
Gilliam, J. (1981). Autism: Diagnosisinstruction, managemfnt and research. Springfield, IL: Charles C Thomas
Heffner, M. (2003). Exprimental support forthe use of story telling to guide behavior: The effect of story telling on multiple and mixed ratio (FR)/ differential reinforcement of low rate (DRL schedulre sponding. Unpublished Doctoral Dissertation, West Virginia University, West Virginia [On-Line]. Availablhttp: proquest. umi. com/ pqdweb).
West Virginia [On-Line]. Availablhttp: proquest. umi. com/ pqdweb).
Gilliam, j. (2006). GARS_2: Gilliam Autism Rating Scale_Second Edition. Austin, Tx: PRO_ED.
Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective content. Nervous child, 2, 217-25
Lovaas, O. I. (1987). Behavioral treatment and normal educational and intellectuall functioning in young autistic children. Journal of consulting and clinical psychology, 55, 3 -9.
Sasso, G.M. Garrison-Harrell, L. (1989, September). Promoting social relationships in individuals with autism. Paper presented at the meeting of the Counci for Children with autism.
Johnson, R. Handen, L. Zimmer, M. Sacco, K. Turner, K. (2010). Effects of Gluten Free/ Casein Free Diet in young children with Autism: A Pilot Study. J Dev phys disable, 46, 1_13.
Altenburger, B. S. (2010). The quality of nutrition in takes in children with autism: A perosoective study. Master of science in the Graduate. School of the ohio state university.
Mulloy, Autism. Lang. Russell. Reilly, Mark. Sigafoos, Jeff. & et al. (2010). Gluten_Free and Casein_Free diets in treatment of autism spectrum disorders: A systematic review. Research in autism spectrum disorders, 4, 328_339.
Jones, Glenys. Jordan, Rita. Morgan, Hugh. (2001). All About Autistic Spectrum Disorders. Scotland: Health Foundation.
Prinz, R J. Roberts, W. A. Hantman, E. (2000). Dietary Correlates of hyperactive behavior in children. Journal of consulting clinical psychology, 48, 760_771.
Hughes, John R. (2009). Update on autism: A review of 1300 reports published in 2008. Epilepsy & Behavior, 16, 569_589.