نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشیار برنامه ریزی درسی دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشیارفلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی

4 استادیار هنر دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف مقاله حاضر طراحی و اعتبار یابی الگوی بومی برای برنامه درسی دوره ابتدایی مبتنی بر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر باشد. به این منظور ابتدا با بررسی مبانی نظری و دیدگاه صاحب‌نظران دو رشته مطالعات برنامه درسی و هنر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر برای برنامه درسی به دست آمد، سپس میزان کاربردی بودن آن‌ها از دیدگاه برنامه ریزان درسی دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بررسی شد تا الگوی پیشنهادی بر اساس مؤلفه‌های مناسب طراحی و اعتبار یابی گردد. روش تحقیق حاضر از نوع رویکرد آمیخته بود که با روش کیفی نظرورزانه و روش پیمایشی با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه انجام شد. جامعه پژوهش صاحب‌نظران دو رشته مطالعات برنامه درسی و هنر و همچنین برنامه ریزان درسی دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند صاحب‌نظران و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و قابل‌دسترس برنامه ریزان درسی دوره ابتدایی انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های مصاحبه از تحلیل تفسیر و استنباط، برای داده‌های پرسشنامه از آمار توصیفی و در برآورد روایی و پایایی ابزار از روایی محتوایی و آلفای کرونباخ بهره گرفته شد. نتیجه پژوهش ارائه الگوی پیشنهادی است که متشکل از سه بخش مبانی، اصول و عناصر ده‌گانه موردنظر اَکِر است که این الگو ازنظر صاحب‌نظران و کارشناسان برنامه‌ریزی درسی معتبر تشخیص داده شد. برای هرکدام از بخش‌های الگو مؤلفه‌هایی ارائه شد که آن مؤلفه‌ها را می‌توان با توجه به ویژگی‌هایشان در یک یا بیش از یکی از سطوح سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی درسی و اجرا بکار بست به‌طوری‌که به‌کارگیری مؤلفه‌های ارائه‌شده در طراحی و تدوین برنامه درسی دوره ابتدایی بستر مناسب را برای اجرای هنرمندانه و زیبا شناسانه الگو در محیط اجرا فراهم می‌سازد.

تازه های تحقیق

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

designing and validating of native model for elementary curriculum based on aesthetics and art components

نویسندگان [English]

  • Hassan ali Garmabi 1
  • Hassan Maleki 2
  • Saeed Beheshti 3
  • Reza Afhami 4

1 PHD student of curriculum planning at Allameh Tabatabaei University

2 Associate professor of curriculum planning at Allameh Tabatabaei University

3 Associate professor of Islamic education philosophi at Allameh Tabatabaei University

4 Assistant professor of Art at Tarbiat Modarres University

چکیده [English]

The aim of This research was designing and validating of native model for elementary curriculum,that can implement aesthetics and art components in that curriculum. So firstly find aesthetics and art components for curriculum by study theoretical foundations and experts viewpoints of two fields curriculum studies and art. then were studied applicability of those components form viewpoint of curriculum developers of elementary course in Iran education system in order that to design and to validate purposed model based on appropriates components. The method's research was mixed approach that was used from speculation qualitative method and survey method with using from questionnaire and interview. research population was experts of two fields curriculum studies and art and curriculum developers of Iran education system too. experts sample selected with purposeful sampling and curriculum developers sample selected with cluster sampling and convenience sampling. analysis data was done with interpretation analysis and deduction for qualitative data and descriptive statistic for quantitive data. To estimate validity and reliability of research's tools was used content validity and cronbach's alpha. The result of research was purposed model that consist of three parts: foundations, principles and ten elements of curriculum. The purposed model was accredited from viewpoints of experts and curriculum developers. For each of model parts was offered aesthetics and art components that can use them in levels of curriculum making policy, curriculum development and curriculum implement. so that the using components in designing and curriculum development provides appropriate basis for artistic and aesthetic implementation of offered model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • aesthetics
  • art
  • Curriculum Model
  • Elementary course
ابراهیمی قوام، صغری. (1388). کاربرد نظریه‌های یادگیری در برنامه‌ریزی درسی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد جنوب.
احمدی، بابک. (1384). حقیقت و زیبایی، درس‌های فلسفه‌ی هنر، تهران: نشر مرکز.
اکبری، رضا. (1392). بازسازی دیدگاه ملاصدرا درباره زیبایی و هنرآفرینی، دو فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی، سال چهل و ششم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1392.
باستید، روژه. (1374). هنر و جامعه، ترجمه غفار حسینی، تهران: انتشارات توس.
بستانی، محمود. (1371). اسلام و هنر، ترجمه حسین صابر،تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
تاجدینی، علی. (1369). مباحثی در زمینه زیبایی‌شناسی و هنر، گردآوری از آثار استاد شهید مرتضی مطهری، تهران: انتشارات حوزه هنری.
دالوند، عباس. (1388). سیرتحولی بیان ترسیمی از کودکی تا نوجوانی، ماهنامه پژوهشی آموزشی، شماره 108، فروردین 1388.
دووینیو، ژان. (1384). جامعه‌شناسی هنر، ترجمه مهدی سحابی، تهران: نشر مرکز.
رامین، علی. (1392). مبانی جامعه‌شناسی هنر، تهران: نشر نی.
رشید، خسرو. مهرمحمدی، محمود. دلاور. علی و قطریفی، مریم. (1387)، بررسی مراحل تحول زیباشناسی در دانش‌آموزان شهر تهران، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 27، پاییز 87.
رضای الهی، محمود. (1354). فلسفه هنر، تهران: انتشارات مدرسه عالی ورزش.
رضایی، منیره. (1388). تدوین الگوی نظری زیبایی‌شناسی و هنری در تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران، طرح پژوهشی پژوهشکده تعلیم و تربیت وزارت آموزش‌وپرورش.
سیف، علی‌اکبر. (1383). روانشناسی پرورشی، تهران: انتشارات آگاه.
شریعتمداری، علی. (1384). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: انتشارات امیرکبیر.
شورت، ادموندسی. (1388). روش‌شناسی مطالعات برنامه درسی، ترجمه محمود مهرمحمدی و دیگران، تهران: انتشارات سمت.
شرفی، حسن. (1390). امکان کاربرد رویکرد تلفیق تولید هنری و مفاهیم علوم تجربی در آموزش هنر، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 39، سال دهم، پاییز 1390.
عابدی، لطفعلی و مهرمحمدی، محمود. (1380). ماهیت تدریس و ابعاد زیباشناختی آن، فصلنامه مدرس، دوره 5، شماره 3، پاییز 1380.
فتحی واجارگاه، کورش. (1386). به‌سوی هویت‌های جدید برنامه درسی، تهران: انتشارات آییژ.
فتحی واجارگاه، کورش. (1388). اصول و مفاهیم برنامه درسی، تهران: انتشارات بال.
فهیمی فر، علی‌اصغر. (1386). جستارها: تفاوت آراء افلاطون و ارسطو در زیباشناختی و هنر، فصلنامه هنر و معماری، شماره 16، بهار 86، صص 198-173.
قادری، عرفان و مراثی، محسن. (1393). پژوهشی در تعریف و تحدید انواع هنرهای مشارکتی – تعاملی، مجله جهانی رسانه، دوره 9، شماره 1، بهار و تابستان 1383.
قضاوی، منصوره. لیاقت دار، محمدجواد. عابدیف احمد و اسماعیلیف مریم. (1389). تحلیل محتوای کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی به لحاظ توجه به معضلات زیست محیطی، فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی، دوره6، شماره4، زمستان1389، صص152-123.
کروچه، بندتو. (1367). کلیات زیبایی‌شناسی، ترجمه فؤاد روحانی، انتشارات ملی فرهنگی.
کوثری، یدالله. (1386). حب و بغض در تحلیلی روان‌شناختی با نگاهی به آیات و روایات. ماهنامه معرفت، سال شانزدهم، شماره 112، فروردین 86، صص 142-125.
مایر، فردریک. (1374). تاریخ اندیشه‌های تربیتی، ترجمه علی‌اصغر فیاض، تهران: انتشارات سمت.
محمدرضایی، محمد. (1385). براهین اثبات وجود خدا، فصلنامه قبستان، سال یازدهم، پاییز 85.
مطیع، مهدی. (1390). مبانی زیبایی‌شناسی در قرآن: قرآن به‌مثابه نظریه‌پردازی زیبایی، فصلنامه هنر، شماره 70.
ملکی، حسن. (1386). دیدگاه برنامه درسی فطری معنوی مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، بازیابی شده در تاریخ 3/1392 درسایت:www.ensani.ir.
مهرمحمدی، محمود. (1388). پژوهش مبتنی بر عمل فکورانه در فرایند برنامه‌ریزی درسی، برنامه درسی نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها، تهران: انتشارات سمت.
مهرمحمدی، محمود. (1390). تبیین چرخش زیبا شناسانه در تعلیم و تربیت: درس‌های خرد و کلان برای بهبود کیفیت آموزش با الهام از عالم هنر، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال بیست و هفتم، شماره 1، بهار 90.
موسی پور، نعمت‌الله. (1392). جزوه درسی برنامه‌ریزی درسی دوره ابتدایی در دوره دکتری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
نصر، سید حسین. (1389). زیبایی‌شناسی اسلامی، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی، دو فصلنامه زیباشناخت، سال یازدهم، شماره 22، زمستان 89.
نوروزی، رضا علی و متقی، زهره. (1388). زیبایی‌شناسی از منظر علامه جعفری و پیامدهای تربیتی آن، فصلنامه بانوان شیعه، سال ششم. شماره 21.
ویگوتسکی، لوسمنوویچ. (1377). روانشناسی هنر، ترجمه بهروز عرب دفتری، انتشارات دانشگاه تبریز.
AIWAI, KARI. (2003). “Contribiution of Arts Ejucation in Live Children, to Children’s Lives”, Paper presented at Preparedness for Teaching Art, International Journal of Education & the Arts, Volume 8, Number 5.
Arnstine, Donald. (1971). “The aesthetic as a context for general education”, Included at: aesthetics and problems of education, Edited by: Ralph A. Smithe. University of Illinois Press Urbana, Chicaco, London.
Baumgarner, Alie. .A.D. (1962). “Materils & insight. Journal of educational leaderships”, Vol, 9, April1 962.
Belting, Paul. E & Belting, Natalia. Maree. (2010). “The modern high school curriculum”, New Dehli: cosmo publications.
Eisner, Elliot. W. (2002). “The art and the creation of mind”, Yale university press/ new haven and London.
Eisner, Elliot. W. (2005). “Reimagining schools”: the selected works of Elliot W. Eisner, Published in the USA and Canada by Routledge.
Foshay, Arthur. W. (1974). “Toward human curriculum”, American educational research Association.
Galton, Murice. (2010). “Changing the petterns of group work in England”, Included at: schools as curriculum agencies, Edited by Haw. Fai. Law & Nienk . Nievean, Sens Publishers.
Gee, Constance. Bumgarner. (2004), “Spirit, Mind and Body: arts education the redmeer”, included at: Handbook of research and policy in art education, Edited by Elliot.W. Eisner and Michael, D. Day, pp (115-134), Lawrence Erlbaum Associated, Inc.
Green, Maxine. (1984), “The art of being present: educating for aesthetic encounters”, Journal of education, Volum 166, Number 2, Trustecs of Boston University.
Huey, Aw. Young and Hussein. Maimon. Binit. (2012), “Stregthening arts education: a case study in Kinya district Perak”, Proceedings management, agroindustry and tourism industry-84th international conference on humanities and social sciences, April 21th, 2012. Faculty of liberal arts, prince of Songkla University.
Kaufman, Eric. K and et al. (2008). “engaging student with brain based learning”, Techniques, 50-56.
Ritson & Smite. A. Ralph. (1975), “Creative teaching of art in the elementary school”, Allyn & Bacon Inc.
Smite, A. Ralph. (1971a). “Justifying aesthetics education”, Included at: aesthetics and problems of education, Edited by: Ralph A. Smithe, University of Illinois Press Urbana, Chicaco, London.
Smite, A. Ralph. (2008). “educational aesthetics and Policy”, the Journal of policy arts education review, Vol, 109, No, 6, July/ Agust 2008.
Upitis, Rena. (2011). “Arts education for the development of the whol child”, Elementary Teachers Fedration of Ontario.
Venalainen, Paivi. (2012). “Contemporary Art as a Learning Experience”, The 5th Intercultural Arts Education Conference, Design Learning. Available at: www.sciencedirect.com.
Zubrowski, B. (2009). “Aesthetics in the learning of science”, Included at: exploration and meaning making in the learning of science, available at: www. sciencedirect.com.