نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری دانشگاه بین المللی امام رضا(ع) و عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان

2 استادیار دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

آموزش خانواده علاوه بر اینکه زمینه­ساز تربیت هماهنگ خانه و مدرسه می­باشد می‌تواند معلومات و آگاهی­های اولیای دانش­آموزان را در زمینه مسایل تربیتی و مراحل مختلف رشد فرزندان افزایش دهد، تا بدین وسیله ضمن پیشگیری از بروز ناهنجاری­های رفتاری و روانی در فرزندان، زمینه شکوفایی استعدادهای بالقوه آنان نیز فراهم شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تعیین نیازهای آموزشی اولیای دانش­آموزان دوره ابتدایی در زمینه مسایل تربیتی فرزندان صورت گرفت. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش روش پژوهش غیرآزمایشی و از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و مدرسین دوره­های آموزش خانواده و همچنین اولیای دانش­آموزان مدارس ابتدایی تابعه اداره کل آموزش و پرورش شهرستان­های استان تهران بودند که نمونه­ای به تعداد 310 نفر از اولیای دانش­آموزان، 24 نفر مدرس دوره و 28 نفر مدیر دوره با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای از مناطق شهرستان‌های تهران انتخاب شدند. به منظور جمع­آوری داده­های این پژوهش از پرسشنامه محقق­ساخته و فرم­های مصاحبه استفاده به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین) و آمار استنباطی (آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون t) استفاده گردید. نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که مقدار t در سطح 01/0>P معنادار بود. نتایج پژوهش نشان دادکه از نظر اولیای دانش­آموزان، مدیران و مدرسین دوره­ها، محتوای آموزشی دوره­های آموزش خانواده تا اندازه زیادی با نیازهای آموزشی اولیای دانش­آموزان دوره ابتدایی در زمینه مسایل تربیتی فرزندان انطباق و هماهنگی داشته است و همچنین محتوای آموزشی دوره­های آموزش خانواده همه نیازهای آموزشی والدین را در بر نمی­گرفت. نیازهای دیگر آموزشی والدین دانش­آموزان دوره ابتدایی عبارت بودند از: نحوه ارتباط والدین با کودکان، آشنایی با کتاب­های مناسب کودکان، شناخت نیازهای جسمانی و روانی کودک و ‏چگونگی تامین آنها، چگونگی تامین سلامت جسمانی و روانی کودکان، اصول تغذیه کودکان. با توجه به اینکه محتوای آموزشی دوره­های آموزش خانواده همه نیازهای والدین را در برنمی­گرفت، لازم است که مدرسان آموزش خانواده علاوه بر آموزش سرفصل­های مصوب، طبق یک نظرخواهی در ابتدای دوره، نیازهای دیگر والدین را نیز شناسایی نموده و بر آن اساس برنامه آموزش خود را تنظیم و ارایه نمایند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study the Educational Needs of Primary School Students׳ Parents for Family Education

نویسندگان [English]

  • seyed sadegh nabavi 1
  • Ali Esmaeili 2

1 Lecturar of Educatinal Psychology Farhangian University (Corresponding Author)

2 . Assistant Professor of Sport Psychology, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate and clarify the educational needs of primary school students׳ parents in their childrens׳ educational issues. Due to the nature and objectives of the study, it was carried out based on a survey study. The population targeted at for this study included principals (28), educators (24) of family education, as well as parents (310) in all districts of Tehran province. The sample was selected based on a multi-stage cluster sampling. The research instruments were a researcher-made questionnaire and an interview were used to collect data from the participants. Descriptive statistics and T-tests were used to analyze the data. The results revealed that from parents’, instructors’, and principals’ view, the content of such courses was relatively harmonious with the educational needs of parents, but it did not cover all the educational needs of attending parents. The other educational needs of parents were: The relationship between parents and children, Familiarity with books suitable for children, Understanding the physical and psychological needs of children and how to ensure they, the physical and mental health of children, Principles of Child Nutrition. Since the content of such courses did not cover all needs of parents, it was suggested to instructors to identify other needs of parents based on a survey in advance and include them in their instruction program.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational need
  • Educational issues
  • Family education
اقدسی، علی نقی؛ فرید، ابوالفضل و بایرام زاده، حمیرا. (1390). آسیب­شناسی آموزش خانواده در آموزش و پرورش شهرستان ماکو از دیدگاه اولیای دانش­آموزان. فصلنامه زن و مطالعات خانواده، 4(14)، 64-43.
احمدی، جمشید و نصری، صادق. (1385). شناخت و اولویت­یابی مشکلات خانواده­های ایرانی از سال 84-1380 و ارایه راهکارها. طرح پژوهشی، پژوهشکده خانواده، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
انجمن اولیاء و مربیان. (1377). دستورالعمل جامع آموزش خانواده، دفتر مرکزی انجمن اولیاء و مربیان جمهوری اسلامی ایران.
به­پژوه، احمد. (1389). نقش آموزش خانواده در شکل­گیری خانواده متعالی. ماهنامه آموزشی و تربیتی پیوند، 374، 13-9.
پیرزاد، علی­اکبر و بختیاری، ابوالفضل. (1390). مطالعه کارآمدی کلاس­های آموزش خانواده از دیدگاه والدین. فصلنامه خانواده و پژوهش، 1و2، 156-121.
تبریزی، غلامرضا. (1389). بررسی تأثیر کلاس­های آموزش خانواده در ارتقای سطح فرهنگی، تربیتی و تحصیلی کودکان. ماهنامه پیوند، 377، 21-18.
تقی زاده، احسان.( 1375). اهمیت آموزش خانواده و ضرورت بازنگری درآن.  ماهنامه تربیت ، 11 (10)، 25-20.
تقی­زاده ، احسان. (1375). اهمیت آموزش خانواده و ضرروت بازنگری در آن. ماهنامه  تربیت، دوره یازدهم، شماره 10[y1] .
ثابتی، حسن. (1375 ). بررسی نگرش اولیای دانش­آموزان درباره عوامل مؤثر در جذب آنها به کلاس­های آموزش خانواده در شهر یزد. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
حسن­پور، لقمان. (1387). بررسی تأثیر آموزش خانواده بر تغییر نگرش مادران در خصوص مسایل تربیتی و آموزشی فرزندان در شهر سردشت. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
حکیم زاده، رضوان؛ میرزابیگی، محمدعلی؛ و رسولی سقای، مقصود. (1393). نیازسنجی آموزشی برنامه­های آموزش خانواده برای اولیای دانش­آموزان ناحیه یک تبریز. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 7(26)، 24-7.
حکیم زاده، ر . میزابیگی، م. و رسولی سقای، م . [y2] (1393). نیازسنجی آموزشی برنامه­های آموزش خانواده برای اولیای دانش­آموزان ناحیه یک تبریز. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 7(26): 24-7.
دوکوهکی، فاطمه. (1387). بررسی اثربخشی برنامه آموزش خانواده در تغییر نگرش شیوه فرزندپروری والدین (مادران) و بهبود انگیزش پیشرفت در دانش­آموزان دختر پایه دوم راهنمایی شیراز. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
رسول­زاده طباطبایی، سیدکاظم. (1379). ارزیابی کمی وکیفی آموزش خانواده از دیدگاه والدین، مدرسین و تأثیر این کلاس­ها در تغییر نگرش والدین. طرح پژوهشی، پژوهشکده خانواده، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
عصاره، علیرضا و نصری، صادق. (1384). بررسی نیازهای آموزشی ‏و تربیتی والدین و دانش ‏آموزان مقطع متوسطه ‏کشور در خرده فرهنگ ‏های مختلف ایران.  فصلنامه نوآوری­های ‏آموزشی، 14(64)، 46-34 ‏.
 عصاره، ع و نصری، ص[y3] . (1384). بررسی نیازهای آموزشی ‏و تربیتی والدین و دانش‌آموزان مقطع متوسطه ‏کشور در خرده­فرهنگ­‏های مختلف ایران. فصلنامه نوآوری­های ‏آموزشی، 14(64)، 46-34 ‏.
علیزاده، حمید. (1391). تدوین برنامه آموزش والدین برای خانواده­های دارای فرزندان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و تاثیر آن بر کاهش نشانه­ها و کارکرد خانواده. فصلنامه روان­شناسی افراد استثنایی، 2(7)، 73-45.
فتح­آبادی، جلیل و عمویی، رضا. (1381). بررسی عملکرد کلاس­های آموزش خانواده از نظر والدین و مدیران مدارس شهرستان­های استان تهران. طرح پژوهشی، سازمان آموزش و پرورش شهرستان­های استان تهران.
فرهادی، یدالله. (1383). بررسی موانع و مشکلات کلاس­های آموزش خانواده و راه­های توسعه و بهسازی آن در استان لرستان. طرح پژوهشی، پژوهشکده تعلیم و تربیت.
کریمی، عبدالرسول. (1376). بررسی تأثیر کلاس­های آموزش خانواده بر میزان آگاهی‌های تربیتی و الدین شهر تهران. طرح پژوهشی، سازمان آموزش وپرورش شهر تهران.
محسنی طارمسری، مریم. (1388). بررسی شیوه­های ترغیب والدین جهت شرکت در کلاس­های آموزش خانواده. طرح پژوهشی، سازمان آموزش و پرورش استان گیلان.
‏محمدی،‌ مصطفی. (1382). بررسی نیازهای آموزش خانواده از دیدگاه اولیاء، مربیان و معلمان در ‏استان کردستان. طرح پژوهشی، سازمان آموزش و پرورش استان کردستان.‏
محمدخانی، کیهان. (1376). بررسی نگرش والدین دانش­آموزان شهر تهران در مورد میزان اثربخشی برنامه­های آموزش خانواده در برآوردن نیازهای آموزشی آنان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
محمدی یوزباشکندی، فاطمه. (1387). بررسی میزان اثربخشی برنامه­های آموزش خانواده بر والدین دانش­آموزان دوره ابتدایی شهر ملکان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
مظاهری، حسن. (1393). بررسی نیازهای آموزشی والدین دانش­آموزان دوره دوم متوسطه در کلاس­های آموزش خانواده. فصلنامه خانواده و پژوهش، 11(3)، 60-47.
نبوی، سیدصادق. (1393). نقش آموزش خانواده در ارتقای مهارت­های فرزندپروری. ماهنامه آموزشی و تربیتی پیوند، 421، 37-34.
‏بصیری، بتول .(1383). بررسی نیازهای آموزشی خانواده­ها در دوره­های آموزش خانواده از ‏دیدگاه اولیاء و مربیان در استان اصفهان. طرح پژوهشی، سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان .‏
نوابی­نژاد، شکوه. (1385). مشاوره ازدواج و خانواده­درمانی. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.
نورالدینی، مریم. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر وضعیت شرکت اولیای دانش­آموزان برای حضور در کلاس­های آموزش خانواده شهرستان زرند کرمان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
Abuya, B. A., Oketch, M., Mutisya, M., Ngware, M., & Ciera, J. (2013). Influence of mothers' education on children's maths achievement in Kenya. Education 3-13, 41(6), 633-646.
Afshin, O., Zarei, A., Jahanpour, F., Alhani, F., & Razazan, N. (2014). The impact of multimedia education on knowledge and self-Efficacy among Parents of children with Asthma: a randomized clinical trial. Journal of Caring Sciences (JCS), 3(3), 60-78.
Anja M. T., Simo Nyh, T. H. T., & Marko T. K. (2007). Adolescents' physical activity In relation to family income and parents' Education. Preventive Medicine Journal. 5(6), 49-61.
Araghieh, A., & Rezaei Khomami, O. (2014). A survey on fulfillment amount of family education Objectives In terms of managers and parents For Girls High School of Islamshahr city of Iran. Journal of Applied Environmental and Bi Jane-ological Sciences, 4(6), 45-63.
Kupfer, J., Gieler, U., Diepgen, T. L., Fartasch, M., Lob-Corzilius, T., Ring, J., & Staab, D. (2010). Structured education program improves the coping with atopic dermatitis in children and their parents a multicenter, randomized controlled trial. Journal of psychosomatic research, 68(4), 353-358.
Christenson, S. L., & Conoley, J. (2005). Evidence-based parent and family interventions in school psychology: Overview and procedures. School Psychology Quarterly, 20(4), 345.
Christenson, S., Conoley, J., & other Practioners. (2007). Parent education.Website Development, center for ‎information Technology impacts on children.
Christenson. S., Conoley, J., & other Practioners. (2003). Parent education: How does parents' education level influence parenting and children's achievement. Manuscript submitted for publication.
Christina, S., Doris, W., Gerhard, J., Gieler, J., Scheewe, M., Lob-Corzilius, M., Wahn, R., Schnopp, R., Staab, S., Scheidt, T., Thomas, W., Thomas. L., Fartasch, U., Schmid-Ott, U., Diepgen, K. (2010). Structured education program improves the coping with atopic dermatitis in children and their parents—a Multicenter, randomized controlled trial. Journal of Psychosomatic Research, Research, 68(4), 50-68.
Davis-Kean, P. E. (2005). The influence of parent education and family income on child achievement: the indirect role of parental expectations and the home environment. Journal of family psychology, 19(2), 294.
Meszaros, P. S., Gloria, B., Bonnie, G., & Melissa, C. (2002). Parent education .website Development, center for information Technology impacts on children.
Paterson, W. (1974). Parent education at schools. Family process, 68(4), 221-235.
Sharma, G., & Jha, M. (2014). Academic performance in relation to parents' education, institution and sex. Journal of Psychosocial Research, 9(1), 171.
Silburn, S., Zubrik, S.R., De Maio, J.A., Shepherd, C., Griffin, J.A., & Mitrou, F. G., & Pearson, G. (2006).The Western Australian aboriginal child health survey: strengthening the capacity of aboriginal children,families and communities. Perth: Curtin university of Technology and Telethon Institute for Child Health Research.
Storm, A., adams, A., & Berlin, L. (1992). family education at elementary school. psychological Bulletin, 2 ,56-80.
 
 [y1]صفحات منبع هم نوشته شود.
 [y2]اسامی نویسندگان کامل نوشته شود.
 [y3]اسامی به صورت کامل نوشته شود...منبع باید یکدست باشد